|
Ataturk
Ataturk's jeugd
MUSTAFA KEMAL ATATURK
Ataturk werd in de lente van 1881 in het toenmalige Osmaanse Thessaloniki geboren.
Ataturk's vader Ali Riza, een douaneambtenaar, overleed toen Mustafa nog een kind was.
Zijn moeder Zubeyde voedde hem en zijn zuster op.
Ataturk wilde op eigen wens van de religieuze school naar een openbare school wisselen.
In 1893 begon hij aan de militaire school, waar hij door zijn wiskundeleraar, de bijnaam Kemal (perfectionist) kreeg.
Tussen 1896 en 1899 volgde hij de militaire hogeschool, "Manastir Askeri idadisi", in de voormalige Osmaanse stad Manastir,
het tegenwoordige Bitola in Macedonie.
Ataturk in het Osmaanse Rijk
1899 ging Ataturk op de militaire academie in Istanbul. Daar sloot hij zich aan bij de Jongturken, een groep officieren en kadetten, die met de actuele situatie in het Osmaanse Rijk ontevreden was. De Osmaanse officieren moesten destijds Frans leren, waardoor ze ook
beter inzicht in de Franse geschiedenis en revolutie kregen. Ondanks zijn politieke activiteiten, die zelfs tot een tijdelijk arrestatie
leidde, behaalde Mustafa Kemal in 1905 zijn diploma als een van de besten.
Vanwege zijn politieke activiteiten werd hij als straf naar het leger in Damascus aan het front (Osmaans Syrie) gestuurd.
Tijdens de revolutie van de Jongturken in 1908/09 was hij een van de aanvoerders. Sultan Abd�lhamid II werd afgezet en diens zoon Mehmed V werd als marionet de nieuwe sultan. 1911 vocht hij onder het commando van Enver Pascha in Tripolis (Osmaans Libi�) tegen de Italiaanse invasie. Tijdens de Balkanoorlog in 1912, keert Ataturk naar Istanbul terug en speelt een belangrijke rol bij het terugveroveren van staatsgebieden. Aansluitend was hij militair
attache in Sofia (Osmaans Bulgarije) tot het begin van de 1e wereldoorlog.
Ataturk tijdens de 1e wereldoorlog
(1914-1920) 1915 behaalt Ataturk grote successen
in de Slag bij Gallipoli (Turks schiereiland bij de zeestraat Dardanellen) tegen de Entente (Engeland, Frankrijk, Rusland).
De Engelsen probeerden tevergeefs, samen met Indische, Australische en Nieuw-Zeelandse soldaten (Anzacs) aan land te gaan om van daaruit de Osmaanse hoofdstad Istanbul te veroveren.
De Slag bij Gallipoli (op Turks Canakkale, Engels Dardanel-operation) was een van de bloedigste en brutaalste fronten tijdens de 1e wereldoorlog.
Voor Australie en Nieuw-Zeeland, die voor het eerst aan een grote oorlog deelnamen, was de nederlaag een
schok. Het betekende tevens het einde van de carriere van de Engelse generaals Hamilton en Stopford.
Slachtoffers Slag bij Gallipoli, Canakkale savasi:
Land | Doden | Gewonden | Totaal |
Australi� | 8.709 | 19.441 | 28.150 |
Nieuw-Zeeland | 2.701 | 4.852 | 7.553 |
Nieuw Foundland | 49 | 93 | 142 |
Indi� | 1.358 | 3.421 | 4.779 |
Groot-Britanni� | 21.255 | 52.230 | 73.485 |
Frankrijk | 10.000 | 17.000 | 27.000 |
Totaal gealli�rden | 44.072 | 97.037 | 141.109 |
Osmaanse rijk (Turkije) | 86.692 | 164.617 | 251.309 |
Het Osmaanse Rijk moest aan het einde van de 1e wereldoorlog capituleren.
Op 10 augustus 1920 werd het vredesverdrag van S�vres (Parijs) tussen de Entente en het Osmaanse
Rijk getekend.
De Osmaanse sultan probeerde daarmee zijn troon te redden, maar de onafhankelijkheidsbeweging onder leiding van Mustafa Kemal
Pascha (Ataturk) accepteerde het verdrag niet en roept op te revolteren tegen de Osmaanse sultan. Met het verdrag van S�vres verloor het Osmaanse
Rijk grote delen van zijn territorium.
Slechts het gebied rondom Ankara werd de Turken toegewezen.
Voor het eerst in de geschiedenis, zouden de Koerdische nomaden een eigen staat Koerdistan krijgen, een groot deel van Anatolië zou aan Armeni� gegeven worden. Een onafhankelijke staat Saudi-Arabië werd uitgeroepen.
Engeland kreeg het mandaat over de Osmaanse provincies Irak en Palestina, de provincies Syrië en Libanon kwamen onder het Franse mandaat.
Het Europese deel van Turkije, Thracië en Smyrna (Izmir) werden ingelijfd bij Griekenland.
De zeestraten Dardanellen en de Bosporus (Istanbul) alsmede de gehele Zee van Marmara zouden
gedemilitariseerd worden en onder internationale gezag komen.
Ataturk en de onafhankelijkheidsoorlog
(1920-1922) Na het verdrag van Sevr�s bezetten Griekse troepen Thracië (Edirne) en Smyrna (Izmir) . Op 22 augustus 1922 begint het Turkse tegenoffensief onder leiding van Ataturk en de Griekse troepen worden op 30 augustus (Dag van de overwinning) vernietigend
verslagen. 9 september 1922 verovert Ataturk Smyrna terug en uiteindelijk wordt op 24 juli 1923 het vredesverdrag van Lausanne in het kasteel Ouchy onder leiding van Ataturk's boezemvriend Ismet Pascha (In�n�) onder Turkse voorwaarden getekend.
De Amerikaanse president, Wilson,wilde een rechtvaardig vredesverdrag bereiken door duidelijke nationaliteitengrenzen te creëren. Om dat te bereiken werd overeengekomen een bevolkingsuitwisseling tussen Griekenland en Turkije
uit te voeren. 1,2 miljoen Grieken moesten Turkije verlaten en 500.000 Turken die in het noord Griekse Macedonië en op de Egeësche eilanden woonden moesten naar Turkije. Uitgezonderd waren slechts de Turken in West-Thracië, de Grieken in Istanbul en de bewoners van de strategische eilanden Imbros en Tenedos.
Ataturk en de nieuwe Turkse republiek
1 november 1922 schaft Ataturk het sultanaat af en 1924 het kalifaat (de hoogste instantie van de Islam).
29 oktober 1923 Feestdag roept Ataturk de republiek Turkije uit met als hoofdstad Ankara, een klein dorpje in het binnenland, nu een moderne stad met ca. 3 miljoen inwoners. Hij wordt door het parlement gekozen als eerste president en
Ataturk benoemt Ismet Inönü tot eerste minister-president van de nieuwe republiek. Religieuze
Academi�n voor geestelijken en rechters (kadi) worden gesloten en een algemene schoolplicht wordt ingevoerd onder toezicht van het ministerie voor opvoeding. 1926 worden de Derwisch-kloosters gesloten en het dragen van religieuze kleding zoals de Fez en tschador wordt verboden. Verder worden westerse kalender, uurtijd en het dragen van een familienaam ingevoerd. In hetzelfde jaar wordt ook de rechtspraak volgens de Koran vervangen door het
Zwitserse civielrecht en daarmee wordt het moderne erfrecht, burgerlijk huwelijk en gelijkheid tussen vrouw en man ingevoerd.
De taal van de Osmaanse elite was sterk door het Perzisch en Arabisch be�nvloed. Ataturk
verving het door een eenvoudiger Turks en maakte het tot offici�le taal.
In het midden Ataturk met zijn hond Foks. Links van Ataturk, Fahrettin Altay Pascha tijdens een traditionele paardenspel show in Adana, 19.01.1925.
In 1928 wordt de Arabische schrift door de Latijnse vervangen.
In 1930 krijgen vrouwen lokaal stemrecht.
In 1934 krijgen Turkse vrouwen algemeen stemrecht, eerder dan veel Europese landen.
Het belastingsstelsel wordt in het voordeel van de industrie aangepast en de grote nationaalvergadering verleent
Mustafa Kemal Pascha de titel Atat�rk (Vader der Turken).
10 november, Herdenkingsdag van Mustafa Kemal Ataturk
Geboren in de lente van 1881 in het toen nog Osmaanse Thessaloniki, overleed 77 jaar geleden de stichter van de moderne Turkse republiek, Ataturk, op donderdag 10 nov. 1938 in Istanbul. Ataturk�s lijk werd op 19 november met het oorlogsschip Yavuz, van het Dolmabahce paleis naar Izmit gebracht. Vandaar werd Ataturk�s lijk met de trein naar Ankara gebracht en op 21 nov. werd een tijdelijke graftombe in het Etnografisch museum opgesteld. Op 9 okt. 1944 werd begonnen met de bouw van het mausoleum Anitkabir, deze werd in 9 jaar voltooid. Voor zijn uiteindelijke rustplaats werd Ataturk�s lijk op 10 nov. 1953 overgebracht naar het mausoleum Anitkabir te
Ankara, foto's.
^ Ataturk
Ataturk, toevoegen aan uw favorieten
Design and Copyright � 2004-2015 by TapuTeam. Alle rechten voorbehouden.
|